Εγκεφαλικά επεισόδια: Ποια είναι τα προειδοποιητικά σημεία; Πρόληψη-Θεραπεία

 

Το εγκεφαλικό επεισόδιο προκαλείται από αιφνίδια διακοπή της ροής του αίματος προς τον εγκέφαλο.

Ποιές είναι οι αιτίες

Σε περίπτωση εγκεφαλικού επεισοδίου διαταράσσεται αιφνίδια η ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο. Υπάρχουν δύο τύποι εγκεφαλικού επεισοδίου:

• Ο συνηθέστερος τύπος ονομάζεται ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Αυτό συμβαίνει όταν ένα αιμοφόρο αγγείο που καταλήγει στον εγκέφαλο αποφραχθεί ξαφνικά και σταματήσει η ροή του αίματος.

• Ο δεύτερος τύπος ονομάζεται αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο. Αυτό συμβαίνει όταν αιμοφόρο αγγείο στον εγκέφαλο υποστεί ρήξη, προκαλώντας αιμορραγία.

Το αιμορραγικό εγκεφαλικό επεισόδιο προκαλείται συνήθως από έναν τραυματισμό και ως εκ τούτου δεν μπορεί να προβλεφθεί. Το ισχαιμικό εγκεφαλικό επεισόδιο όμως προκαλείται από απόφραξη αρτηριών, με τον ίδιο τρόπο που προκαλείται και το έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Όταν γίνει αιφνιδίως απόφραξη μιας εκ των καρωτιδικών αρτηριών, τα κύτταρα του εγκεφάλου δεν λαμβάνουν αρκετό οξυγόνο. Δεν μπορούν να λειτουργήσουν πλέον και πεθαίνουν αν δεν αποκατασταθεί σύντομα η παροχή αίματος. Τα κύτταρα του εγκεφάλου είναι πολύ ευαίσθητα στην έλλειψη οξυγόνου. Αν γίνει απόφραξη μιας μεγάλης αρτηρίας, θα προκληθεί μεγαλύτερη βλάβη σε σύγκριση με μια μικρότερη αρτηρία.

Απόφραξη μιας αρτηρίας προκαλείται συνήθως από ένα θρόβμο αίματος. Θρόμβοι αίματος σχηματίζονται στις καρωτιδικές αρτηρίες λόγω ρήξης του σχηματισμού από τη συσσώρευση λιπιδίων (πλάκα) τα οποία επικάθονται στα τοιχώματα της αρτηρίας. Η δημιουργία της πλάκας (μια διεργασία η οποία ονομάζεται αθηροσκλήρυνση) στευνεύει την αρτηρία. Όταν ραγεί αυτή η πλάκα, σχηματίζεται θρόμβος αίματος πάνω από τη ρήξη, ο οποίος μπορεί ν’ αποφράξει ολόκληρη την αρτηρία. Η διεργασία σχηματισμού ενός θρόμβου αίματος πάνω στην πλάκα ονομάζεται αθηροθρόμβωση.

Η αθηροσκλήρυνση προκαλεί προοδευτική στένωση των αρτηριών, όπου η πλάκα επικάθεται στο αρτηριακό τοίχωμα. Η αθηροθρόμβωση συμβαίνει όταν ραγεί η πλάκα και σχηματιστούν θρόμβοι αίματος, οι οποίοι προκαλούν την αιφνίδια απόφραξη μιας αρτηρίας η οποία με τη σειρά της προκαλεί το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Ποιες είναι οι προειδοποιητικές ενδείξεις ενός εγκεφαλικού επεισοδίου

Ο καλύτερος τρόπος αντιμετώπισης είναι η πρόληψη. Για να το επιτύχετε, πρέπει να είστε ενήμεροι για τους παράγοντες κινδύνου και να είστε σίγουροι ότι τους έχετε υπο έλεγχο. Επίσης ο ιατρός σας έχει στη διάθεσή του, διάφορα φάρμακα και διαδικασίες, τα οποία μπορεί να χρησιμοποιηθούν προκειμένου να αποτρέψετε ένα πρώτο ή το επόμενο εγκεφαλικό επεισόδιο.

Σε πολλές περιπτώσεις το εγκεφαλικό επεισόδιο συμβαίνει χωρίς προειδοποιητικές ενδείξεις. Όμως μερικές φορές υπάρχουν προειδοποιητικά σημεία ότι έχει διαταραχθεί προσωρινά η ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο. Οι ενδείξεις αυτές διαρκούν συνήθως για λίγα δευτερόλεπτα ή λεπτά και ονομάζονται Παροδικό Ισχαιμικό Επεισόδιο ή ΠΙΕ.

Συμπτώματα και προειδοποιητικές ενδείξεις ενός εγκεφαλικού επεισοδίου ή ΠΙΕ:

• Οπτικές Διαταραχές - Βραχυπρόθεσμη τύφλωση ενός οφθαλμού

- Διπλή όραση

- Θαμπή όραση

• Εξασθένιση Ισορροπίας

- Ζάλη με αστάθεια βαδίσματος

- Εξασθένιση ακοής

• Νευρικές Διαταραχές

- Αιφθνίδια εξασθένιση μυών στο μισό του σώματος ή το χέρι

- Μούδιασμα προσώπου, χεριών ή ποδιών

• Διαταραχές Ομιλίας και Επικοινωνίας

- Αιφνίδια αδυναμία ομιλίας

- Ακατάλληλη εκφορά λόγου

- Αδυναμία κατανόησης

Αυτά τα προειδοποιητικά συμπτώμτα δεν είναι πάντοτε έντονα και μπορεί να εξαφανιστούν μετά από σύντομο χρονικό διάστημα (στην περίπτωση ενός παροδικού επεισοδίου). Εύκολα θα μπορούσε να τα εκλάβει κανείς ως προσωρινή αδυναμία. Κρύβουν όμως μια πραγματική απειλη εφκεφαλικού επεισοδίου.

Ποιοι είναι οι παράγοντες κινδύνου

Κάθε ξεχωριστός παράγοντας κινδύνου αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου. Ο συνδυασμός διαφόρων παραγόντων κινδύνου αυξάνει σε ακόμα πιο σημαντικό βαθμό τον κίνδυνο.

Οι παράγοντες κινδύνου για εγεκφαλικο επεισόδιο είναι ιδιοι με εκείνους του εμφράγματος του μυοκαρδίου. Αν υποστείτε εγκεφαλικό επεισόδιο, κινδυνεύετε να υποστείτε και ένα έμφραγμα.

Υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες οι οποίοι δεν μπορούν να επηρεαστούν, όπως είναι η ηλικία, το φύλο (οι άνδρες κινδυνεύουν περισσότερο) και το οικογενειακό ιστορικό. Πάντως, ορισμένοι παράγοντες κινδύνου μπορεί να μεταβάλλονται βάσει των επιλογών στον τρόπο ζωής.

Με την ελάττωση των παραγόντων κινδύνου μειώνεται και ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου, εμφράγματος μυοκαρδίου ή άλλων αγγειακών νόσων.

Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου για εγκεφαλικό επεισόδιο είναι οι εξής:

• Η υψηλή πίεση

• Το κάπνισμα

• Η υψηλή χοληστερόλη

• Το υπερβολικό βάρος

• Η ανθυγιεινή διατροφή

• Το άγχος

• Η έλλειψη άσκησης

• Ο διαβήτης

• Οι καρδιακές νόσοι

• Η υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών

• Τα αντισυλληπτικά χάπια

Οι γυναίκες που λαμβάνουν αντισυλληπτικά και είναι υπέρβαρες ή υποφέρουν από ημικρανίες διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.

Πως θα μειώσετε τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου

• Να μην καπνίζετε

• Να κάνετε υγιεινή διατροφή

• Να γυμνάζεστε τακτικά

• Να διατηρείτε το βάρος σας σε κανονικά επίπεδα

• Να αποφεύγετε το άγχος

• Να διατηρείτε χαμηλή τη χοληστερόλη σας

• Να διατηρείτε χαμήλη την πίεσή σας

• Να αποφεύγετε την υπερβολική κατανάλωση οινοπνευματωδών

Οι ασθενείς με διαβήτη είναι πολύ σημαντικό να ακολουθούν τις παραπάνω συμβουλές και να παρακαλουθούν τη γλυκόζη του αίματός τους τακτικά για τη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου.

Οι γυναίκες που παίρνουν αντισυλληπτικά χάπια πρέπει να μιλήσουν με τον ιατρό ή το γυναικολόγο τους για να διαπιστώσουν αν διατρέχουν κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.