Η κίνηση, η αντίδραση, η στάση ενός
ατόμου, είναι τα στοιχεία με τα οποία όπως λέμε «μιλάμε με το σώμα»,
επικοινωνούμε μεταξύ μας, και πολλές φορές αυτή η επικοινωνία είναι
πολύ πιο σαφής από τον έναρθρο λόγο. Πόσες φορές έχουμε πει την
φράση «από την στάση του κατάλαβα ότι…»;
Επιστήμονες, ψυχολόγοι, γιατροί (κυρίως νευρολόγοι), έχουν ασχοληθεί εκτενέστατα με την επικοινωνία των ανθρώπων αλλά και των ζώων μέσω του σώματος και αυτήν την επικοινωνία την έχουν ονομάσει «Γλώσσα του Σώματος».
Η Γλώσσα του Σώματος φαίνεται να είναι γνωστή από τα αρχαία χρόνια. Στην Αρχαία Ελλάδα φιλόσοφοι και σοφιστές έκρυβαν τα χέρια τους κάτω από βαρύς τηβέννους. Πίστευαν ότι η κίνηση των χεριών σε μια συζήτηση ή ομιλία υποδήλωνε έλλειψη ευφράδειας και επιχειρημάτων, ενώ ο «απλός» λαός φαινόταν να χρησιμοποιεί τα χέρια του ιδιαίτερα έντονα στις συζητήσεις, κάτι που το παρατηρούμε και σήμερα. Αυτή η άποψη βασίζεται στο ότι όσο πιο έντονα μιλάμε με το σώμα, τόσο πιο «φτωχό» το έναρθρο λεξιλόγιο. Ο άνθρωπος δεν γεννήθηκε γνωρίζοντας να μιλάει, επομένως το μόνο μέσω επικοινωνίας του είναι το σώμα του. Μεγαλώνοντας και μαθαίνοντας να μιλάει, η επικοινωνία μέσω του σώματος υποβαθμίζεται και όσο πιο σαφέστερα μπορεί να εκφραστεί με τον λόγο, τόσο περισσότερο περιορίζεται η ανάγκη του να επικοινωνήσει μέσω του σώματός του. Η Γλώσσα του Σώματος όμως, η μορφή αυτή επικοινωνίας, είναι πολύ βαθιά ριζωμένη στο υποσυνείδητο για να μπορέσουμε να πούμε πως είναι δυνατόν κάποια στιγμή να μην την χρησιμοποιούμε καθόλου.
Το Υποσυνείδητο Σώμα
Ο άνθρωπος υποκινούμενος από το υποσυνείδητο χρησιμοποιεί πολλές φορές το σώμα του, κυρίως τα άκρα του, για να υποδηλώσει την συναισθηματική του κατάσταση: Όταν νιώθει απειλούμενος συσπειρώνεται σε εμβρυακή στάση, όταν νιώθει κούραση συνηθίζει να περπατάει καμπουριαστός, όταν θέλει να υποδηλώσει έντονο θαυμασμό κινεί τα χέρια του με ανοιχτές τις παλάμες και στήνει τον κορμό του, είτε καθιστός είτε όρθιος. Αυτά είναι ελάχιστα παραδείγματα ενός πολύ μεγάλου πεδίου μελέτης. Όμως το σώμα, πέρα από την στιγμιαία συναισθηματική φόρτιση, μπορεί να μας δείξει και την γενικότερη στάση κάποιου και τις ιδιαίτερες πτυχές του χαρακτήρα του, κάτι που πολύ δύσκολα μπορεί να κρύψει από τον παρατηρητή της επικοινωνίας του σώματος.
Πολλά μπορούμε να αποκαλύψουμε κατά την διάρκεια διάφορων δραστηριοτήτων όπως για παράδειγμα ο χορός, μιας και ο άνθρωπος χορεύοντας συχνά αποκαλύπτει μια τελείως διαφορετική εικόνα του από εκείνη που συνήθως εμφανίζει, καθώς μέσω του χορού εκδηλώνεται ο βαθύτερος συναισθηματισμός του, οι ανησυχίες και ελπίδες του, ακόμα και ο αισθησιασμός του, ιδιαίτερα εάν ο χορός είναι ελεύθερος και αβίαστος.
Η Γλώσσα των Ζώων
Σίγουρα η Γλώσσα του Σώματος δεν είναι προνόμιο μόνο των ανθρώπων. Είναι γενικά αποδεκτό πως το κύριο μέσο επικοινωνίας των ζώων, με τον άνθρωπο αλλά και μεταξύ τους, είναι το σώμα τους.
Από τα κατοικίδια μέχρι τα ατίθασα και άγρια ζώα, παρατηρούμε τα διαφορετικά χαρακτηριστικά τους μέσω της κίνησης και συμπεριφοράς τους. Υπάρχουν κοινά γνωρίσματα γενικών τάξεων (π.χ. αιλουροειδή, κυνοειδή) που βασίζονται και στην σωματική διάπλασή τους (τα μικρόσωμα ζώα τείνουν να είναι πιο ευέλικτα και νευρικά ενώ τα μεγαλόσωμα πιο δυσκίνητα και νωχελικά, κάτι που παρατηρείται και στους ανθρώπους). Άλλα πιο εξειδικευμένα γνωρίσματα βασίζονται στην ράτσα, π.χ. είναι κοινά γνωστό πως τα σκυλιά ράτσας κανίς είναι πολύ νευρικά, τα πιτμπουλ επιθετικά, οι γάτες του Σιάμ υπερκινητικές, της Περσίας δυσκίνητες κλπ, αλλά ακόμα και με αυτήν την κατηγοριοποίηση, ο χαρακτήρας του κάθε ζώου ξεχωριστά παραμένει πολύ σημαντικό στοιχείο στην συμπεριφορά και κίνησή τους.
Το θέμα όμως εξακολουθεί να είναι πως παρατηρώντας τις κινήσεις των ζώων μπορούμε να καταλάβουμε πολύ καλά τι θέλουν να μας «πούν» ανά πάσα στιγμή και τι αισθάνονται, και επίσης όλοι γνωρίζουμε κάποιες βασικές κινήσεις-ενδείξεις, όπως το ότι όταν ένα σκυλί κουνάει την ουρά του, δηλώνει φιλικότητα και θέλει να παίξει ή πως όταν μια γάτα «τραβάει» πίσω τα αυτιά της και φουντώνει το τρίχωμά της, ετοιμάζεται να επιτεθεί.
Αυτό που είναι πραγματικά εντυπωσιακό, είναι πως όσοι έχουν κάποιο συγκεκριμένο ζώο καθημερινά στον χώρο τους (κάποιο κατοικίδιο δηλαδή), έχουν ήδη δημιουργήσει ένα «ερμηνευτικό λεξικό κινήσεων» που είναι αλάθητο και που μπορεί να ερμηνεύσει πολύ βαθύτερα συναισθήματα από τα βασικά «πεινάω, νυστάζω, θέλω να παίξω, φοβάμαι» κλπ. και όλα αυτά με μονάχα ένα απλό τίναγμα της ουράς ή ανεπαίσθητη κίνηση του ποδιού… αυτή είναι η μαγεία της επικοινωνίας με το σώμα.
Το Πρόσωπο ως Μικροσώμα
Από τα μέλη μας ξεχωρίζουμε ως το ποιο εκφραστικό το κεφάλι, και συγκεκριμένα το πρόσωπο. Υπό αυτήν την λογική μπορούμε να ασχοληθούμε καθαρά και μόνο με τις διαφορετικές εκφράσεις του προσώπου, και μπορούμε να καταλήξουμε σε παρόμοια ή/και εκτενέστερα συμπεράσματα για το άτομο. Πραγματικά θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το πρόσωπο ως ένα μικροσώμα, μιας και μέσω των μυικών συσπάσεων του προσώπου καταλαβαίνουμε την χαρά, την λύπη, την ηρεμία κλπ. Μα με την κίνηση του προσώπου είναι που μπορούμε να κρύψουμε πιο εύκολα τα συναισθήματά μας συγκριτικά με το υπόλοιπο σώμα, διότι έχουμε πλέον καταλάβει πως εκεί είναι που ο συνομιλητής θα δώσει την περισσότερη σημασία για να «αποκωδικοποιήσει» τα όσα λέμε, οπότε προσέχουμε πολύ τις κινήσεις και εκφράσεις μας. Δεν δίνουμε όμως την δέουσα προσοχή στο υπόλοιπο σώμα, πιστεύοντας ότι δεν μπορεί να μας «μαρτυρήσει» και ξεχνώντας ότι… «όσα μπορεί να μάθει κάποιος από την παρατήρηση του μερικού, άλλα τόσα θα μάθει από την παρατήρηση του όλου»
Ενδεικτικές Ερμηνείες Κινήσεων του Σώματος
Στάυρωμα χεριών – άμυνα ή αντεπίθεση. Μαζί με χαμήλωμα του κεφαλιού υποδηλώνει κατηγορηματικότητα
Έντονη κίνηση χεριών κατά τον λόγο – έντονα συναισθήματα, ανάλογα της κίνησης/συζήτησης (π.χ. θαυμασμός, απορία, φόβος, εκνευρισμός κλπ)
Εμβριακή στάση – ανασφάλεια, αίσθηση απειλής
Περίφανο περπάτημα (στητό, καμαρωτό) – αυτοπεποίθηση, αίσθηση υπεροχής.
Καμπούριασμα – κούραση, απογοήτευση (ακόμα πιο έντονα αυτά τα συναισθήματα όταν το καμπούριασμα γίνεται κατά το βάδισμα και συνοδεύεται από σούρσιμο των ποδιών)
Χαμηλωμένο βλέμμα – ενοχή, προσπάθεια απόκρυψης μυστικών.
Στήσιμο των χεριών στους γοφούς – θρίαμβος, κατηγορηματικότητα, εκνευρισμός (όταν οι παλάμες είναι σε γροθιές)
Στήριγμα του κεφαλιού στα χέρια – βαριεστημάρα, πλήξη
Κλείσιμο του στόματος με το χέρι – ξάφνιασμα, σοκάρισμα
Πλέξιμο των δαχτύλων και στήριγμα του κεφαλιού – σκεφτικότητα
Ξύσιμο του κεφαλιού, μηχανικές κινήσεις, μικροενοχλήσεις κατά τον διάλογο κλπ – αμηχανία, νευρικότητα, άγχος αλλά και σκέψη.
http://www.artofwise.gr
Επιστήμονες, ψυχολόγοι, γιατροί (κυρίως νευρολόγοι), έχουν ασχοληθεί εκτενέστατα με την επικοινωνία των ανθρώπων αλλά και των ζώων μέσω του σώματος και αυτήν την επικοινωνία την έχουν ονομάσει «Γλώσσα του Σώματος».
Η Γλώσσα του Σώματος φαίνεται να είναι γνωστή από τα αρχαία χρόνια. Στην Αρχαία Ελλάδα φιλόσοφοι και σοφιστές έκρυβαν τα χέρια τους κάτω από βαρύς τηβέννους. Πίστευαν ότι η κίνηση των χεριών σε μια συζήτηση ή ομιλία υποδήλωνε έλλειψη ευφράδειας και επιχειρημάτων, ενώ ο «απλός» λαός φαινόταν να χρησιμοποιεί τα χέρια του ιδιαίτερα έντονα στις συζητήσεις, κάτι που το παρατηρούμε και σήμερα. Αυτή η άποψη βασίζεται στο ότι όσο πιο έντονα μιλάμε με το σώμα, τόσο πιο «φτωχό» το έναρθρο λεξιλόγιο. Ο άνθρωπος δεν γεννήθηκε γνωρίζοντας να μιλάει, επομένως το μόνο μέσω επικοινωνίας του είναι το σώμα του. Μεγαλώνοντας και μαθαίνοντας να μιλάει, η επικοινωνία μέσω του σώματος υποβαθμίζεται και όσο πιο σαφέστερα μπορεί να εκφραστεί με τον λόγο, τόσο περισσότερο περιορίζεται η ανάγκη του να επικοινωνήσει μέσω του σώματός του. Η Γλώσσα του Σώματος όμως, η μορφή αυτή επικοινωνίας, είναι πολύ βαθιά ριζωμένη στο υποσυνείδητο για να μπορέσουμε να πούμε πως είναι δυνατόν κάποια στιγμή να μην την χρησιμοποιούμε καθόλου.
Το Υποσυνείδητο Σώμα
Ο άνθρωπος υποκινούμενος από το υποσυνείδητο χρησιμοποιεί πολλές φορές το σώμα του, κυρίως τα άκρα του, για να υποδηλώσει την συναισθηματική του κατάσταση: Όταν νιώθει απειλούμενος συσπειρώνεται σε εμβρυακή στάση, όταν νιώθει κούραση συνηθίζει να περπατάει καμπουριαστός, όταν θέλει να υποδηλώσει έντονο θαυμασμό κινεί τα χέρια του με ανοιχτές τις παλάμες και στήνει τον κορμό του, είτε καθιστός είτε όρθιος. Αυτά είναι ελάχιστα παραδείγματα ενός πολύ μεγάλου πεδίου μελέτης. Όμως το σώμα, πέρα από την στιγμιαία συναισθηματική φόρτιση, μπορεί να μας δείξει και την γενικότερη στάση κάποιου και τις ιδιαίτερες πτυχές του χαρακτήρα του, κάτι που πολύ δύσκολα μπορεί να κρύψει από τον παρατηρητή της επικοινωνίας του σώματος.
Πολλά μπορούμε να αποκαλύψουμε κατά την διάρκεια διάφορων δραστηριοτήτων όπως για παράδειγμα ο χορός, μιας και ο άνθρωπος χορεύοντας συχνά αποκαλύπτει μια τελείως διαφορετική εικόνα του από εκείνη που συνήθως εμφανίζει, καθώς μέσω του χορού εκδηλώνεται ο βαθύτερος συναισθηματισμός του, οι ανησυχίες και ελπίδες του, ακόμα και ο αισθησιασμός του, ιδιαίτερα εάν ο χορός είναι ελεύθερος και αβίαστος.
Η Γλώσσα των Ζώων
Σίγουρα η Γλώσσα του Σώματος δεν είναι προνόμιο μόνο των ανθρώπων. Είναι γενικά αποδεκτό πως το κύριο μέσο επικοινωνίας των ζώων, με τον άνθρωπο αλλά και μεταξύ τους, είναι το σώμα τους.
Από τα κατοικίδια μέχρι τα ατίθασα και άγρια ζώα, παρατηρούμε τα διαφορετικά χαρακτηριστικά τους μέσω της κίνησης και συμπεριφοράς τους. Υπάρχουν κοινά γνωρίσματα γενικών τάξεων (π.χ. αιλουροειδή, κυνοειδή) που βασίζονται και στην σωματική διάπλασή τους (τα μικρόσωμα ζώα τείνουν να είναι πιο ευέλικτα και νευρικά ενώ τα μεγαλόσωμα πιο δυσκίνητα και νωχελικά, κάτι που παρατηρείται και στους ανθρώπους). Άλλα πιο εξειδικευμένα γνωρίσματα βασίζονται στην ράτσα, π.χ. είναι κοινά γνωστό πως τα σκυλιά ράτσας κανίς είναι πολύ νευρικά, τα πιτμπουλ επιθετικά, οι γάτες του Σιάμ υπερκινητικές, της Περσίας δυσκίνητες κλπ, αλλά ακόμα και με αυτήν την κατηγοριοποίηση, ο χαρακτήρας του κάθε ζώου ξεχωριστά παραμένει πολύ σημαντικό στοιχείο στην συμπεριφορά και κίνησή τους.
Το θέμα όμως εξακολουθεί να είναι πως παρατηρώντας τις κινήσεις των ζώων μπορούμε να καταλάβουμε πολύ καλά τι θέλουν να μας «πούν» ανά πάσα στιγμή και τι αισθάνονται, και επίσης όλοι γνωρίζουμε κάποιες βασικές κινήσεις-ενδείξεις, όπως το ότι όταν ένα σκυλί κουνάει την ουρά του, δηλώνει φιλικότητα και θέλει να παίξει ή πως όταν μια γάτα «τραβάει» πίσω τα αυτιά της και φουντώνει το τρίχωμά της, ετοιμάζεται να επιτεθεί.
Αυτό που είναι πραγματικά εντυπωσιακό, είναι πως όσοι έχουν κάποιο συγκεκριμένο ζώο καθημερινά στον χώρο τους (κάποιο κατοικίδιο δηλαδή), έχουν ήδη δημιουργήσει ένα «ερμηνευτικό λεξικό κινήσεων» που είναι αλάθητο και που μπορεί να ερμηνεύσει πολύ βαθύτερα συναισθήματα από τα βασικά «πεινάω, νυστάζω, θέλω να παίξω, φοβάμαι» κλπ. και όλα αυτά με μονάχα ένα απλό τίναγμα της ουράς ή ανεπαίσθητη κίνηση του ποδιού… αυτή είναι η μαγεία της επικοινωνίας με το σώμα.
Το Πρόσωπο ως Μικροσώμα
Από τα μέλη μας ξεχωρίζουμε ως το ποιο εκφραστικό το κεφάλι, και συγκεκριμένα το πρόσωπο. Υπό αυτήν την λογική μπορούμε να ασχοληθούμε καθαρά και μόνο με τις διαφορετικές εκφράσεις του προσώπου, και μπορούμε να καταλήξουμε σε παρόμοια ή/και εκτενέστερα συμπεράσματα για το άτομο. Πραγματικά θα μπορούσαμε να χαρακτηρίσουμε το πρόσωπο ως ένα μικροσώμα, μιας και μέσω των μυικών συσπάσεων του προσώπου καταλαβαίνουμε την χαρά, την λύπη, την ηρεμία κλπ. Μα με την κίνηση του προσώπου είναι που μπορούμε να κρύψουμε πιο εύκολα τα συναισθήματά μας συγκριτικά με το υπόλοιπο σώμα, διότι έχουμε πλέον καταλάβει πως εκεί είναι που ο συνομιλητής θα δώσει την περισσότερη σημασία για να «αποκωδικοποιήσει» τα όσα λέμε, οπότε προσέχουμε πολύ τις κινήσεις και εκφράσεις μας. Δεν δίνουμε όμως την δέουσα προσοχή στο υπόλοιπο σώμα, πιστεύοντας ότι δεν μπορεί να μας «μαρτυρήσει» και ξεχνώντας ότι… «όσα μπορεί να μάθει κάποιος από την παρατήρηση του μερικού, άλλα τόσα θα μάθει από την παρατήρηση του όλου»
Ενδεικτικές Ερμηνείες Κινήσεων του Σώματος
Στάυρωμα χεριών – άμυνα ή αντεπίθεση. Μαζί με χαμήλωμα του κεφαλιού υποδηλώνει κατηγορηματικότητα
Έντονη κίνηση χεριών κατά τον λόγο – έντονα συναισθήματα, ανάλογα της κίνησης/συζήτησης (π.χ. θαυμασμός, απορία, φόβος, εκνευρισμός κλπ)
Εμβριακή στάση – ανασφάλεια, αίσθηση απειλής
Περίφανο περπάτημα (στητό, καμαρωτό) – αυτοπεποίθηση, αίσθηση υπεροχής.
Καμπούριασμα – κούραση, απογοήτευση (ακόμα πιο έντονα αυτά τα συναισθήματα όταν το καμπούριασμα γίνεται κατά το βάδισμα και συνοδεύεται από σούρσιμο των ποδιών)
Χαμηλωμένο βλέμμα – ενοχή, προσπάθεια απόκρυψης μυστικών.
Στήσιμο των χεριών στους γοφούς – θρίαμβος, κατηγορηματικότητα, εκνευρισμός (όταν οι παλάμες είναι σε γροθιές)
Στήριγμα του κεφαλιού στα χέρια – βαριεστημάρα, πλήξη
Κλείσιμο του στόματος με το χέρι – ξάφνιασμα, σοκάρισμα
Πλέξιμο των δαχτύλων και στήριγμα του κεφαλιού – σκεφτικότητα
Ξύσιμο του κεφαλιού, μηχανικές κινήσεις, μικροενοχλήσεις κατά τον διάλογο κλπ – αμηχανία, νευρικότητα, άγχος αλλά και σκέψη.
http://www.artofwise.gr
Η ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ζούμε
στην εποχή της εικόνας και η τηλεόραση είναι ένα μεγάλο κομμάτι της
ζωής μας. Η γλώσσα του σώματος παίζει ακόμα πιο σημαντικό ρόλο, αφού
κάτω από τα φώτα της κάμερας όλα είναι εμφανή. Στους πολιτικούς, η
τηλεόραση τούς έχει δώσει δημοσιότητα και καθιστά την εξωτερική τους
εμφάνιση, αλλά και τη γλώσσα του σώματός τους πολύ σημαντική για τη
γενικότερη εικόνα τους. Αυτές οι δυνατότητες της τεχνολογίας δυσκολεύουν
κατά πολύ το έργο τους, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν και υπέρ τους
αν ξέρουν πώς να τις εκμεταλλευτούν. Γι’ αυτό και οι πολιτικοί δίνουν
πια πολύ μεγάλη σημασία στην εμφάνισή τους, όχι μόνο όσον αφορά το
ντύσιμο, αλλά και τον τρόπο που θα «στηθούν» μπροστά στην κάμερα, ώστε
να κερδίσουν το κοινό τους. Η εξωτερική εμφάνιση και το στυλ τους
συμβαδίζουν συνήθως με τις πολιτικές τους πεποιθήσεις.
Από την άλλη, το δύσκολο για εκείνους είναι πως συχνά μιλούν και υποστηρίζουν απόψεις στις οποίες δεν πιστεύουν πραγματικά. Κάποιες φορές προσπαθούν να παραπλανήσουν, να πουν ψέματα, να κρύψουν τα πραγματικά τους συναισθήματα και τις σκέψεις τους και να εμφανιστούν ως κάτι που δεν είναι πραγματικά. Μέσα από την οθόνη της τηλεόρασης, μπορεί να φανεί η ασυνέπειά τους στη γλώσσα του σώματός τους. Όσοι από εκείνους το γνωρίζουν αυτό, θα επιδιώξουν να κάνουν όσο το δυνατόν λιγότερες χειρονομίες, κινήσεις και εκφράσεις, θα αποφύγουν να αγγίζουν το πρόσωπό τους και θα έχουν σταθερή οπτική επαφή με το συνομιλητή τους.
Ένα ενδιαφέρον παράδειγμα ήταν το debate των αρχηγών από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα. Είχε την ιδιαιτερότητα για τα ελληνικά δεδομένα ότι οι υποψήφιοι ήταν όρθιοι πίσω από ένα αναλόγιο. Η στάση αυτή τους δυσκόλευε, αφού αφενός ήταν κουραστική, αφετέρου όλο τους το σώμα ήταν εκτεθειμένο προς παρατήρηση. Θετικό για εκείνους και αρνητικό για εμάς τους τηλεθεατές ήταν ότι η κάμερα δεν έδειχνε σχεδόν καθόλου «ολόσωμα» πλάνα, οπότε μόνο οι παρευρισκόμενοι είχαν τη δυνατότητα να βγάλουν συμπεράσματα από το σύνολο της γλώσσας του σώματος. Επίσης, βοηθούσε η ύπαρξη του αναλόγιου μπροστά τους, αφού δημιουργούσε ένα φυσικό εμπόδιο ανάμεσα τους, ενώ μπορούσαν και να στηριχθούν πάνω σ’ αυτό. Τέλος, με βάση τα πλάνα της τηλεόρασης δεν ήταν καθόλου ξεκάθαρο πού κοιτούσε ο κάθε υποψήφιος όταν μιλούσε, κάτι που θα μας έδειχνε πώς πραγματικά αντιμετωπίζει ο ένας τον άλλον και ποια σχέση επιδίωκαν να έχουν, αλλά και σε ποιες φάσεις απέφευγαν την αντιπαράθεση με μειωμένη οπτική επαφή.
Ο κάθε υποψήφιος είχε το δικό του στυλ στον τρόπο που μιλούσε και χρησιμοποιούσε το σώμα του ανάλογα με την προσωπικότητά του, αλλά και το "δασκάλεμα" που είχε γίνει προηγουμένως από τους ειδικούς που τον πλαισιώνουν. Ο κ. Καραμανλής ήταν γενικότερο πιο συναισθηματικός, κατηγορηματικός μέχρι και επιθετικός στη γλώσσα του σώματός του και στην εκφορά της ομιλίας του. Οι χειρονομίες του ακολουθούσαν τη ροή του λόγου του και χρησιμοποιούνταν για να δώσει έμφαση στα λεγόμενά του και να τραβήξει την προσοχή των τηλεθεατών σε κάποια σημεία. Ανάλογο ήταν και το κούνημα (γνέψιμο) του κεφαλιού, ενώ έκανε και κάποιες εκφράσεις στο πρόσωπο, κυρίως το ανασήκωμα ή σμίξιμο των φρυδιών. Κάποια παραδείγματα της γλώσσας του σώματός του και της αποκωδικοποίησής της ήταν τα εξής:
· Κουνούσε αρκετά το σώμα του και τα κάτω άκρα, γεγονός που μαρτυρούσε άγχος, μπορεί όμως και να ένιωθε άβολα στην όρθια θέση. Συχνά παρερμηνεύεται ως αστάθεια στις απόψεις
· Σταύρωνε τα χέρια του κυρίως όταν μιλούσε για δυσάρεστες εξελίξεις, παίρνοντας έτσι μια στάση άμυνας
· Με το ανασήκωμα των φρυδιών έδινε έμφαση στα λεγόμενά του
· Κουνούσε τα χέρια με την παλάμη προς τα κάτω, σαν να απέκρουε λεκτική επίθεση, χωρίς απαραίτητα να έχει γίνει. Προσπαθούσε να την προλάβει ίσως
· Με μια χειρονομία σαν «τσεκούρι» που σκίζει τον αέρα έδειχνε αποφασιστικότητα
·Έχοντας ένταση στη φωνή και διακυμάνσεις παρουσιαζόταν πιο συναισθηματικός και ζωντανός, πιο ανθρώπινος, αλλά και επιθετικός
· Ακουμπούσε τα δύο χέρια στο αναλόγιο όταν συνόψίζε, αποπνέοντας σιγουριά και σταθερότητα
· Έσμιγε τα φρύδια (μιλώντας πχ. για την ανεργία), θέλοντας να δείξει προβληματισμό, αλλά και να τονίσει και τη σοβαρότητα του θέματος · Όταν κάποια στιγμή τον διέκοψε ο συνομιλητής του, έβαλε το χέρι με την παλάμη προς τα κάτω, αντικρούοντας και σωματικά την επιθετική προσέγγιση του συνομιλητή του, ενώ λεκτικά απέρριπτε τα λεγόμενα του.
· Σχηματίζοντας γροθιές με τα χέρια, όταν μιλούσε, εμφανιζόταν να έχει αφοσίωση και αποφασιστικότητα στα πιστεύω
Ο αντίπαλός του, κ. Παπανδρέου, ξεκίνησε με "ξύλινο" λόγο και επιτηδευμένες χειρονομίες. Στην πορεία οι χειρονομίες έγιναν περισσότερο φυσικές και εμφανίστηκαν κάποιες εκφράσεις στο πρόσωπο. Είχε όμως μεγαλύτερη σταθερότητα από τον συνομιλητή του στα κάτω άκρα και κατά συνέπεια στη θέση του, γεγονός που τον παρουσίαζε πιο ψύχραιμο και σταθερό, αν και λιγότερο άμεσο.
Κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα από τη δική του γλώσσα σώματος:
· Ανοιγόκλεινε τα μάτια του περισσότερο δείχνοντας έτσι άβολα συναισθήματα, νευρικότητα και άγχος, κάτι που ερχόταν σε αντίθεση με τη σταθερή του στάση και τις ήρεμες κινήσεις
· Χρησιμοποιούσε τη χειρονομία «καμπαναριό» (ένωνε τα ακροδάχτυλα των δύο χεριών μεταξύ τους με τα δάχτυλα ανοιχτά, έτσι ώστε να θυμίζει καμπαναριό καθολικής εκκλησίας) για να εμφανίζεται με αυτοπεποίθηση, κύρος και υπερηφάνεια. Ωστόσο, στα σημεία που προσπαθούσε να πείσει τους τηλεθεατές θα μπορούσε να θεωρηθεί εγωιστική και αυτάρεσκη χειρονομία.
· Είχε τα δάκτυλά του λυγισμένα σαν να κρατάει σφικτά ένα αντικείμενο, χειρονομία που μαρτυρούσε προσπάθεια επιβολής και ενισχυόταν με χτύπημα στο τραπέζι
· Όταν έκανε την ίδια κίνηση, αλλά δεν έσφιγγε τόσο πολύ τα χέρια του ουσιαστικά περνούσε το μήνυμα ότι δεν ήταν σίγουρος ή δεν είχε αρκετή θέρμη, ενώ προσπαθούσε να γίνει πιστευτός.
· Απευθυνόταν ευθέως στον αντίπαλό του, δείχνοντας αμεσότητα και πως δεν φοβάται την σύγκρουση, αλλά ταυτόχρονα προσωποποιούσε την αντιπαράθεση
·Ακουμπούσε τον αντίχειρα με το δείχτη και το μέσο και τα υπόλοιπα δάχτυλα ήταν λυγισμένα μέσα στην παλάμη, όταν ήθελε να κάνει σχόλια με ακρίβεια και λεπτότητα.
· Σταύρωνε τα χέρια του όταν ήταν αρνητικός στην τοποθέτηση του αντιπάλου του
· Χρησιμοποιούσε ανοιχτές χειρονομίες, αποκαλύπτωντας την παλάμη του και αφήνωντας ακάλυπτο το σώμα του για να παρουσιαστεί ως έντιμος, ειλικρινής, συμπαθής και προσεγγίσιμος
· Στο ξεκίνημα κάποιων απαντήσεων έκανε παύσεις, προσπαθώντας να σκεφτεί την απάντηση. Δεν γέμιζε, ωστόσο, το κενό με λέξεις ή ήχους, δείχνοντας έτσι μειωμένο άγχος και αυτοκυριαρχία
·Στο τέλος, ζητά από τους πολίτες την ψήφο τους και παράλληλα κάνει μια χειρονομία με την παλάμη προς τα κάτω που δήλωνε άμεση εξουσία και επιταγή.
Και η πιο χαλαρή στιγμή της βραδιάς ήταν όταν η κα. Χούκλη ξέχασε ότι ο κ. Καραμανλής είχε άλλο ένα λεπτό να μιλήσει. Ζήτησε συγγνώμη και απολογήθηκε ότι ήταν από το άγχος της. Τότε, ο κ. Καραμανλής της είπε με ανοιχτή χειρονομία ότι δεν χρειαζόταν να έχει άγχος. Εκείνη φάνηκε να κολακεύτηκε αφού είχε μια αντίδραση που ονομάζεται «σχεδόν φλερτάρισμα», με ντροπαλό χαμόγελο, χαμηλωμένο βλέμμα και βάζοντας τα μαλλιά της πίσω από το αυτί της!
Από την άλλη, το δύσκολο για εκείνους είναι πως συχνά μιλούν και υποστηρίζουν απόψεις στις οποίες δεν πιστεύουν πραγματικά. Κάποιες φορές προσπαθούν να παραπλανήσουν, να πουν ψέματα, να κρύψουν τα πραγματικά τους συναισθήματα και τις σκέψεις τους και να εμφανιστούν ως κάτι που δεν είναι πραγματικά. Μέσα από την οθόνη της τηλεόρασης, μπορεί να φανεί η ασυνέπειά τους στη γλώσσα του σώματός τους. Όσοι από εκείνους το γνωρίζουν αυτό, θα επιδιώξουν να κάνουν όσο το δυνατόν λιγότερες χειρονομίες, κινήσεις και εκφράσεις, θα αποφύγουν να αγγίζουν το πρόσωπό τους και θα έχουν σταθερή οπτική επαφή με το συνομιλητή τους.
Ένα ενδιαφέρον παράδειγμα ήταν το debate των αρχηγών από τα δύο μεγαλύτερα κόμματα. Είχε την ιδιαιτερότητα για τα ελληνικά δεδομένα ότι οι υποψήφιοι ήταν όρθιοι πίσω από ένα αναλόγιο. Η στάση αυτή τους δυσκόλευε, αφού αφενός ήταν κουραστική, αφετέρου όλο τους το σώμα ήταν εκτεθειμένο προς παρατήρηση. Θετικό για εκείνους και αρνητικό για εμάς τους τηλεθεατές ήταν ότι η κάμερα δεν έδειχνε σχεδόν καθόλου «ολόσωμα» πλάνα, οπότε μόνο οι παρευρισκόμενοι είχαν τη δυνατότητα να βγάλουν συμπεράσματα από το σύνολο της γλώσσας του σώματος. Επίσης, βοηθούσε η ύπαρξη του αναλόγιου μπροστά τους, αφού δημιουργούσε ένα φυσικό εμπόδιο ανάμεσα τους, ενώ μπορούσαν και να στηριχθούν πάνω σ’ αυτό. Τέλος, με βάση τα πλάνα της τηλεόρασης δεν ήταν καθόλου ξεκάθαρο πού κοιτούσε ο κάθε υποψήφιος όταν μιλούσε, κάτι που θα μας έδειχνε πώς πραγματικά αντιμετωπίζει ο ένας τον άλλον και ποια σχέση επιδίωκαν να έχουν, αλλά και σε ποιες φάσεις απέφευγαν την αντιπαράθεση με μειωμένη οπτική επαφή.
Ο κάθε υποψήφιος είχε το δικό του στυλ στον τρόπο που μιλούσε και χρησιμοποιούσε το σώμα του ανάλογα με την προσωπικότητά του, αλλά και το "δασκάλεμα" που είχε γίνει προηγουμένως από τους ειδικούς που τον πλαισιώνουν. Ο κ. Καραμανλής ήταν γενικότερο πιο συναισθηματικός, κατηγορηματικός μέχρι και επιθετικός στη γλώσσα του σώματός του και στην εκφορά της ομιλίας του. Οι χειρονομίες του ακολουθούσαν τη ροή του λόγου του και χρησιμοποιούνταν για να δώσει έμφαση στα λεγόμενά του και να τραβήξει την προσοχή των τηλεθεατών σε κάποια σημεία. Ανάλογο ήταν και το κούνημα (γνέψιμο) του κεφαλιού, ενώ έκανε και κάποιες εκφράσεις στο πρόσωπο, κυρίως το ανασήκωμα ή σμίξιμο των φρυδιών. Κάποια παραδείγματα της γλώσσας του σώματός του και της αποκωδικοποίησής της ήταν τα εξής:
· Κουνούσε αρκετά το σώμα του και τα κάτω άκρα, γεγονός που μαρτυρούσε άγχος, μπορεί όμως και να ένιωθε άβολα στην όρθια θέση. Συχνά παρερμηνεύεται ως αστάθεια στις απόψεις
· Σταύρωνε τα χέρια του κυρίως όταν μιλούσε για δυσάρεστες εξελίξεις, παίρνοντας έτσι μια στάση άμυνας
· Με το ανασήκωμα των φρυδιών έδινε έμφαση στα λεγόμενά του
· Κουνούσε τα χέρια με την παλάμη προς τα κάτω, σαν να απέκρουε λεκτική επίθεση, χωρίς απαραίτητα να έχει γίνει. Προσπαθούσε να την προλάβει ίσως
· Με μια χειρονομία σαν «τσεκούρι» που σκίζει τον αέρα έδειχνε αποφασιστικότητα
·Έχοντας ένταση στη φωνή και διακυμάνσεις παρουσιαζόταν πιο συναισθηματικός και ζωντανός, πιο ανθρώπινος, αλλά και επιθετικός
· Ακουμπούσε τα δύο χέρια στο αναλόγιο όταν συνόψίζε, αποπνέοντας σιγουριά και σταθερότητα
· Έσμιγε τα φρύδια (μιλώντας πχ. για την ανεργία), θέλοντας να δείξει προβληματισμό, αλλά και να τονίσει και τη σοβαρότητα του θέματος · Όταν κάποια στιγμή τον διέκοψε ο συνομιλητής του, έβαλε το χέρι με την παλάμη προς τα κάτω, αντικρούοντας και σωματικά την επιθετική προσέγγιση του συνομιλητή του, ενώ λεκτικά απέρριπτε τα λεγόμενα του.
· Σχηματίζοντας γροθιές με τα χέρια, όταν μιλούσε, εμφανιζόταν να έχει αφοσίωση και αποφασιστικότητα στα πιστεύω
Ο αντίπαλός του, κ. Παπανδρέου, ξεκίνησε με "ξύλινο" λόγο και επιτηδευμένες χειρονομίες. Στην πορεία οι χειρονομίες έγιναν περισσότερο φυσικές και εμφανίστηκαν κάποιες εκφράσεις στο πρόσωπο. Είχε όμως μεγαλύτερη σταθερότητα από τον συνομιλητή του στα κάτω άκρα και κατά συνέπεια στη θέση του, γεγονός που τον παρουσίαζε πιο ψύχραιμο και σταθερό, αν και λιγότερο άμεσο.
Κάποια χαρακτηριστικά παραδείγματα από τη δική του γλώσσα σώματος:
· Ανοιγόκλεινε τα μάτια του περισσότερο δείχνοντας έτσι άβολα συναισθήματα, νευρικότητα και άγχος, κάτι που ερχόταν σε αντίθεση με τη σταθερή του στάση και τις ήρεμες κινήσεις
· Χρησιμοποιούσε τη χειρονομία «καμπαναριό» (ένωνε τα ακροδάχτυλα των δύο χεριών μεταξύ τους με τα δάχτυλα ανοιχτά, έτσι ώστε να θυμίζει καμπαναριό καθολικής εκκλησίας) για να εμφανίζεται με αυτοπεποίθηση, κύρος και υπερηφάνεια. Ωστόσο, στα σημεία που προσπαθούσε να πείσει τους τηλεθεατές θα μπορούσε να θεωρηθεί εγωιστική και αυτάρεσκη χειρονομία.
· Είχε τα δάκτυλά του λυγισμένα σαν να κρατάει σφικτά ένα αντικείμενο, χειρονομία που μαρτυρούσε προσπάθεια επιβολής και ενισχυόταν με χτύπημα στο τραπέζι
· Όταν έκανε την ίδια κίνηση, αλλά δεν έσφιγγε τόσο πολύ τα χέρια του ουσιαστικά περνούσε το μήνυμα ότι δεν ήταν σίγουρος ή δεν είχε αρκετή θέρμη, ενώ προσπαθούσε να γίνει πιστευτός.
· Απευθυνόταν ευθέως στον αντίπαλό του, δείχνοντας αμεσότητα και πως δεν φοβάται την σύγκρουση, αλλά ταυτόχρονα προσωποποιούσε την αντιπαράθεση
·Ακουμπούσε τον αντίχειρα με το δείχτη και το μέσο και τα υπόλοιπα δάχτυλα ήταν λυγισμένα μέσα στην παλάμη, όταν ήθελε να κάνει σχόλια με ακρίβεια και λεπτότητα.
· Σταύρωνε τα χέρια του όταν ήταν αρνητικός στην τοποθέτηση του αντιπάλου του
· Χρησιμοποιούσε ανοιχτές χειρονομίες, αποκαλύπτωντας την παλάμη του και αφήνωντας ακάλυπτο το σώμα του για να παρουσιαστεί ως έντιμος, ειλικρινής, συμπαθής και προσεγγίσιμος
· Στο ξεκίνημα κάποιων απαντήσεων έκανε παύσεις, προσπαθώντας να σκεφτεί την απάντηση. Δεν γέμιζε, ωστόσο, το κενό με λέξεις ή ήχους, δείχνοντας έτσι μειωμένο άγχος και αυτοκυριαρχία
·Στο τέλος, ζητά από τους πολίτες την ψήφο τους και παράλληλα κάνει μια χειρονομία με την παλάμη προς τα κάτω που δήλωνε άμεση εξουσία και επιταγή.
Και η πιο χαλαρή στιγμή της βραδιάς ήταν όταν η κα. Χούκλη ξέχασε ότι ο κ. Καραμανλής είχε άλλο ένα λεπτό να μιλήσει. Ζήτησε συγγνώμη και απολογήθηκε ότι ήταν από το άγχος της. Τότε, ο κ. Καραμανλής της είπε με ανοιχτή χειρονομία ότι δεν χρειαζόταν να έχει άγχος. Εκείνη φάνηκε να κολακεύτηκε αφού είχε μια αντίδραση που ονομάζεται «σχεδόν φλερτάρισμα», με ντροπαλό χαμόγελο, χαμηλωμένο βλέμμα και βάζοντας τα μαλλιά της πίσω από το αυτί της!
Posted 24th September 2009 by Χριστίνα Σαμαράκη
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου