Νερό "δηλητήριο" πίνουν μαθητές επτά περιφερειακών δήμων της Θεσσαλονίκης...

Αρσενικό, νιτρικά ιόντα και μαγγάνιο προσλαμβάνουν οι μαθητές δημοτικού επτά περιφερειακών δήμων της Θεσσαλονίκης, καθώς το νερό που τρέχει από τις βρύσες των σχολείων τους περιέχει υψηλές συγκεντρώσεις αυτών των ουσιών, οι οποίες εγκυμονούν κινδύνους.

Αυτό προκύπτει από αποτελέσματα έρευνας που πραγματοποίησαν τα Εργαστήρια Χημείας του ΑΤΕΙ-Θ, Υγιεινής της Ιατρικής Σχολής του ΑΠΘ και Ιατροδικαστικής και Τοξικολογίας του ΑΠΘ και τα οποία θα παρουσιαστούν στο 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο με θέμα «Κλιματική Αλλαγή, Βιώσιμη Ανάπτυξη και Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, Αναζητώντας λύσεις για το Ελληνικό Περιβάλλον» που θα πραγματοποιηθεί 15-17 Οκτωβρίου στη Θεσσαλονίκη.


Στο πλαίσιο της έρευνας πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις σε δείγματα νερού από βρύσες 32 σχολείων από τους δήμους Χαλάστρας, Αξιού, Εχεδώρου, Λαγκαδά, Θερμαϊκού, Αγίου Αθανασίου και Βασιλικών προκειμένου να διαπιστωθεί η παρουσία αρσενικού, μαγγανίου και νιτρικών ιόντων. Σε όλες τις περιπτώσεις το πόσιμο νερό προερχόταν από γεωτρήσεις που βρίσκονται είτε μέσα στον οικισμό, είτε πλησίον αυτού.

Όπως ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο καθηγητής χημικός -αναπληρωτής καθηγητής στην Ιατρική Σχολή του ΑΠΘ Νίκος Παπαδάκης τα αποτελέσματα των μετρήσεων έδειξαν ότι, σε πέντε σχολεία το πόσιμο νερό περιείχε αρσενικό σε συγκέντρωση μεγαλύτερη από 10 μg/l, σε οκτώ σχολεία το πόσιμο νερό περιείχε μαγγάνιο σε συγκέντρωση μεγαλύτερη από 50 μg/l και σε δύο από τα σχολεία του Δήμου Λαγκαδά το πόσιμο νερό περιείχε νιτρικά ιόντα σε συγκέντρωση μεγαλύτερη από το όριο των 50mg/l.

Τα αποτελέσματα των μετρήσεων έδειξαν αυξημένες συγκεντρώσεις αρσενικού σε δείγματα πόσιμου νερού της περιοχής της Χαλάστρας σε συγκεντρώσεις 2 έως 10 φορές πάνω από τα ανώτερα επιτρεπτά όρια (10μg/l) και σε δείγματα τριχών μαθητών της ίδιας περιοχής.

Συγκεκριμένα παρατηρήθηκαν υψηλές συγκεντρώσεις αρσενικού και μάλιστα πάνω από το επιτρεπόμενο όριο στα σχολεία, που βρίσκονται στα Δημοτικά Διαμερίσματα κοντά στο δέλτα του Αξιού ποταμού. Υψηλές συγκεντρώσεις μαγγανίου, πολύ πάνω από το όριο των 50μg/l, παρατηρήθηκαν στα σχολεία των Δημοτικών Διαμερισμάτων κοντά στο δέλτα του Αξιού ποταμού και σε μια περίπτωση του Δήμου Βασιλικών, όπου η συγκέντρωση είναι κοντά στο όριο. Συγκεντρώσεις νιτρικών ιόντων πάνω από το όριο των 50mg/l παρατηρήθηκαν μόνο σε δύο σχολεία των Δημοτικών Διαμερισμάτων του Δήμου Λαγκαδά, ενώ αντίθετα πολύ μικρές συγκεντρώσεις σημειώθηκαν στα σχολεία κοντά στο δέλτα του Αξιού ποταμού.

Προκειμένου να μελετηθεί η συσχέτιση της συγκέντρωσης του αρσενικού στο πόσιμο νερό με τη συγκέντρωσή του στις τρίχες των μαθητών, μετρήθηκαν οι συγκεντρώσεις του αρσενικού στο πόσιμο νερό του δικτύου επτά σχολείων των δημοτικών διαμερισμάτων Αγίου Αθανασίου, Σίνδου και Χαλάστρας, της ευρύτερης περιοχής της Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια μετρήθηκαν οι συγκεντρώσεις του αρσενικού σε τρίχες κεφαλής 65 μαθητών ηλικίας 6-12 ετών από σχολεία των ίδιων περιοχών.

Από τη στατιστική ανάλυση που έγινε, προέκυψε ότι τα μικρότερα παιδιά είναι περισσότερο επιβαρυμένα σε αρσενικό, γεγονός το οποίο πιθανόν να οφείλεται σε μεγαλύτερη κατανάλωση νερού από αυτά από τις βρύσες των σχολείων.

Όπως επισημαίνεται στην έρευνα το πόσιμο νερό που χρησιμοποιείται στα σχολεία των Δημοτικών Διαμερισμάτων των Δήμων Αγίου Αθανασίου, Αξιού, Βασιλικών, Εχεδώρου, Θερμαϊκού, Λαγκαδά και Χαλάστρας, προέρχεται από γεωτρήσεις. Η ρύπανση του πόσιμου νερού των ανωτέρω σχολείων με νιτρικά ιόντα είναι αποτέλεσμα της ρύπανσης του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα από αζωτούχα λιπάσματα, απορρίμματα ζώων, λύματα βιομηχανιών, από το έδαφος, από βόθρους, αστικά λύματα και οργανικά στερεά υλικά.

Η ύπαρξη νιτρικών ιόντων στο πόσιμο νερό έχει μελετηθεί σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα, όπου το πόσιμο νερό προέρχεται ως επί το πλείστον από γεωτρήσεις, έχει παρατηρηθεί μεγάλη συχνότητα ύπαρξης νιτρικών ιόντων σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες των 50mg/l. Τα νιτρικά ιόντα, εισερχόμενα στον ανθρώπινο οργανισμό, μπορούν να προκαλέσουν μεθαιμοσφαιριναιμία σε νεογνά και άλλες ανεπιθύμητες ενέργειες. Ωστόσο, επιδημιολογικές μελέτες δεν κατάφεραν να συνδέσουν την ύπαρξη νιτρικών ιόντων στο πόσιμο νερό, με τον καρκίνο του στομάχου.

Εξάλλου το αρσενικό προσλαμβανόμενο για μεγάλο χρονικό διάστημα με το πόσιμο νερό σε συγκεντρώσεις μεγαλύτερες του ορίου των 10 μg/l μπορεί να προκαλέσει προβλήματα δερματολογικά, πνευμονολογικά, νευρολογικά, καρδιολογικά, και αιμοποιητικά. Η χρόνια πρόσληψη αρσενικού μπορεί να προκαλέσει καρκινογένεση.

Το μαγγάνιο είναι ένα στοιχείο το οποίο σε μικρές ποσότητες είναι απαραίτητο για την ανάπτυξη του ανθρώπινου οργανισμού, για την κανονική λειτουργία του αναπαραγωγικού συστήματος και την κανονική ανάπτυξη των παιδιών. Σε υψηλές ποσότητες το μαγγάνιο δρα τοξικά για τον οργανισμό για το λόγο αυτό, στο πόσιμο νερό το επιτρεπόμενο όριο συγκέντρωσης μαγγανίου είναι τα 50 μg/l.